vrijdag 16 december 2011

Terug bij Sartre

Ik vertaal Réflexions sur la question juive. Het gaat over minderheden, vooroordelen en de vrijheid van meningsuiting. Over de angst van de anti-semiet dat de authentieke `Franse’ waarden verloren zullen gaan door toedoen van de joden, gekoppeld aan een scherpe analyse van de anti-semitische persoonlijkheid. We kunnen er bijna zeventig jaar later nog steeds ons voordeel mee doen, met dit vlot geschreven essay dat wemelt van de pakkende voorbeelden.
            Ooit begon ik mijn universitaire studie omdat ik gegrepen was door het existentialisme. Lezen in de romans van Sartre en in Le deuxième sexe van Simone de Beauvoir, geheel omhuld door sigarettenrook en smartelijke tromboneklanken: het leek me fantastisch om Frans te gaan studeren. De werkelijkheid zag er iets anders uit, maar ik vond Racine en Rousseau ook heel mooi. Het existentialisme werd door de docenten Frans afgedaan als niet literair genoeg, dus na een paar jaar koos ik als bijvak filosofie, vooral in de hoop er alsnog over te kunnen discussiëren met andere studenten. Maar bij filosofie werd op dat moment hoofdzakelijk aan taalanalyse gedaan; het existentialisme gold er als te weinig filosofisch. Ik viel met de arme Sartre overal tussenin. Evengoed liep ik 's ochtends heel gelukkig langs het nevelige water van de Witte Singel naar het Filosofisch Instituut, want de taalfilosofie was fascinerend en voerde me een nieuwe wereld in, de Angelsaksische.
Nu, na al die jaren, komt alles toch weer bij elkaar en ben ik even terug bij het existentialisme waar ik in de Leidse universiteitsgebouwen tevergeefs naar zocht. Er hangt geen sigarettenrook meer om me heen en de trombone is vervangen door klassieke muziek, maar gegrepen voel ik me nog steeds.   

Geen opmerkingen:

Een reactie posten