Goeie reis!

Op dit moment vliegt Marie NDiaye terug naar Berlijn. Haar kinderen verlaten geleidelijk het huis om elders te gaan studeren, terwijl hun moeder er nog altijd zo verbijsterend jong uitziet dat zijzelf in de collegebanken niet zou misstaan. Afgelopen zaterdag ontving ze op Manuscripta de Europese Literatuurprijs. Gisteravond was er een langere bijeenkomst in het Maison Descartes. Het levendige vraaggesprek met Margot Dijkgraaf werd afgewisseld met lange citaten uit haar werk, mooi voorgedragen door Florianne Gerwann.

Ik heb Marie NDiaye nog nooit zo ontspannen en open meegemaakt. Meestal wil ze niet veel commentaar geven op haar eigen werk, dat voor zichzelf zou moeten spreken, vindt ze. En daar heeft ze uiteraard gelijk in, maar toch is het altijd fijn om een auteur iets over haar werk en over de dingen daaromheen te horen zeggen.

Een selectie uit wat ik heb onthouden:

1. Ze schreef al als middelbare scholiere, niet alleen thuis maar soms ook onder de les, want dat leek haar dan belangrijker dan aantekeningen te maken over wat de docent vertelde. Het tekent haar gedrevenheid, al zal de docent het niet hebben gewaardeerd.

2. Nadat de eerste pagina’s van En famille waren voorgedragen, benadrukte ze vooral het

komische ervan. Margot Dijkgraaf kwam daar, mijns inziens terecht, tegen in het geweer: ` Je wilt toch niet suggereren dat je een komisch oeuvre hebt geschreven?’ Waarop de schrijfster toegaf dat haar verwijzing naar het komische misschien iets had van een uitvlucht. En ook ik ervaar de groteske scènes in bijvoorbeeld Drie sterke vrouwen vooral als een mogelijkheid om even op adem te komen, even afstand te nemen van de door NDiaye beschreven wereld, die vaak adembenemend wreed is.

3. Het gesprek kwam ook even op haar uitlatingen over Sarkozy en diens regering. Ze verontschuldigde zich op een uiterst sympathieke manier voor de felheid van de uitspraken van indertijd. `Alsof we uit Frankrijk gevlucht zijn voor een tiran, en dat is natuurlijk helemaal niet zo. We waren toch al van plan om te verhuizen.’ Ze ervoer het als pijnlijk om complimenten te krijgen voor haar `heldhaftig gedrag’: `voor ons is het helemaal niet moeilijk ons waar dan ook te vestigen, gewoon om weer wat nieuws te zien’. Dus die zaak is afgehandeld en opgeklaard.

4. In de afgelopen zomer las ze veel romans van Stephen King. En ze voelt enige affiniteit met de eerste romans van Régis Jauffret.    

Goeie reis Marie. Blijf schrijven!